Bài làm:

Trong đoạn thơ trên, tác giả đã chuyển các từ (chiến trường, vũ khí, chiến sĩ) từ trường từ vựng “quân sự” sang trường từ vựng “nông nghiệp”.

                    ~Học tốt!~

Từ “mặt trời” trong câu thơ thứ hai được sử dụng theo phép ẩn dụ.

- Trường hợp này là phép tu từ thể hiện sự sáng tạo riêng của tác giả, không phải từ nghĩa gốc được chuyển thành nghĩa chuyển theo phương thức ẩn dụ.

- Trường hợp này là nghĩa chuyển tạm thời, chỉ có giá trị trong ngữ cảnh này

* Hai câu thơ đầu:

- Viễn Phương đã sử dụng biện pháp nói giảm nói tránh để làm bớt không khí đau thương. Bác đang nằm đó nhẹ nhàng, thanh thản như đang chìm vào một giấc ngủ ngon.

- Hình ảnh “vầng trăng sáng dịu hiền”:

+ Hình ảnh tả thực: ánh sáng dịu nhẹ, trong trẻo của những ngọn đèn nhẹ nhàng lan tỏa trong không gian.

+ Hình ảnh vầng trăng: gợi cho ta nghĩ đến tâm hồn cao đẹp, trong sáng, thanh cao của Bác. Và trăng còn là một người bạn tri âm, tri kỉ với Bác lúc sinh thời.

* Hai câu thơ tiếp theo:

- Trời xanh: hình ảnh ẩn dụ -> khẳng định sự trường tồn của Bác, Bác đã hóa thân vào non sông đất nước

- “Nhói”: diễn tả tình cảm chân thành, đau xót đến tột cùng, cùng sự tiếc nuối khôn nguôi của nhà thơ về sự ra đi của Bác.

- Những từ in đậm được chuyển từ trường quân sự sang trường nông nghiệp.

Hình ảnh ẩn dụ trong bài hình ảnh “mặt trời” – hình ảnh của Bác Hồ. Mặt trời của thiên nhiên đem tới nguồn sáng, hạnh phúc soi đường cho toàn dân tộc. Màu sắc “rất đỏ” làm cho câu thơ trở nên thật đẹp, tạo ấn tượng sâu sắc, nói lên tư tưởng cách mạng, lòng yêu nước nồng nàn của Bác.

Tác giả xây dựng hình ảnh ẩn dụ để nói lên sự vĩ đại của Bác, thể hiện được sự tôn trọng, kính mến của tác giả và toàn dân đối với Bác – vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc ta.

a. Khổ thơ được trích từ vài thơ Viếng lăng Bác.

Hoàn cảnh sáng tác bài thơ: Bài thơ được viết vào tháng 4 năm 1976, khi cuộc kháng chiến chống Mĩ kết thúc thắng lợi, đất nước nước thống nhất, lăng Bác Hồ mới được khánh thành, Viễn phương ra Bắc thăm Bác, nhà thơ đã viết bài thơ này và được in trong tập “Như mây mùa xuân” năm 1978.

b. Biện pháp tu từ ẩn dụ: mặt trời trong lăng. Hình ảnh mặt trời ẩn dụ cho Bác Hồ. Bác Hồ là mặt trời vĩ đại của dân tộc, soi sáng cho cả dân tộc.

c. (HS tự viết đoạn văn, chú ý yêu cầu về nội dung: phân tích khổ thơ trên và hình thức: số câu, kiểu đoạn văn: diễn dịch hoặc quy nạp)

Tham khảo:

Nếu khổ thơ thứ nhất là cảm xúc của Viễn Phương khi đứng đợi ở ngoài lăng, tập trung vào hình ảnh hàng tre, thì khổ thơ thứ 2 là cảm xúc của nhà thơ khi đứng đợi ở ngoài lăng, tập trung hình ảnh mặt trời và dòng người :

Trích thơ

Điệp ngữ " ngày ngày " nhấn mạnh sự tuần hoàn vs nối tiếp của thời gian. Ở đây có 2 hình ảnh mặt trời : " mặt trời trên lăng " và " mặt trời trong lăng ". Một mặt trời đi qua trên lăng thấy một mặt trời khác trong lăng rất đỏ. Nghệ thuật nhân hóa đã làm hình ảnh trở nên sinh động và gần gũi hơn. Hình ảnh ẩn dụ đẹp, đầy sáng tạo " mặt trời trong lăng " chỉ Bác Hồ. Nếu mặt trời của tự nhiên ngày ngày tỏa sáng đem đến sức sống cho muôn vật muôn loài thì mặt trời trong lắng - Bác- một vầng dương tỏa sáng, soi đường chỉ lối đưa dân tộc Việt Nam thoát khỏi đêm trường nô lệ. Trong cảm nhận của tác giả thì hình ảnh mặt trời rất đỏ còn là nhiệt huyết của cách mạng, là sức nóng của trái tim và là ánh sáng của trí tuệ.

Trong khổ thơ có xuất hiện 2 cặp hình ảnh thực và ẩn dụ đối nhau. 2 câu thơ đầu là hình mặt " mặt trời trên lăng và mặt trời trong lăng ". 2 câu tiếp theo là hình ảnh " dòng người " và " tràng hoa ".

Dòng người như dòng chảy liên tục ko ngừng vào viếng lăng Bác trong thương nhớ. Cuộc đời mỗi người là 1đóa hoa, muôn đóa hoa kết lại thành 1 tràng hoa để dâng lên Bác. Hình ảnh " 79 tuổi xuân " là hình ảnh ẩn dụ cho cuộc dời của Người. Người đã đi qua 79mùa xuân và mang đến cho dân tộc VN 1mùa xuân đẹp nhất

Như vậy với thể thơ tự do, giọng điệu thơ trang trọng mà sâu lắng, hình ảnh thơ đẹp mà gợi cảm đoạn thơ đã thể hiện cảm xúc biết ơn thành kính của VP khi vào viếng lắng Bác đồng thời ca ngợi công lao vĩ đại của Người